STAROŻYTNOŚĆ

Kariatyda z południowego ganku w Erechtejonie.

            Kolumna to, obok ściany, główny element architektoniczny służący do utrzymania belkowania dachu w greckim starożytnym budownictwie. Jej forma składa się z trzech zasadniczych elementów: najszerszej – podstawy, długiego trzonu oraz zwieńczenia, czyli dekoracyjnej głowicy, zwanej też kapitelem. Niekiedy w greckiej architekturze trzon kolumny przybierał kształt antropomorficzny – to znaczy taki, który przypominał postać ludzką. Kolumna, której środkową część stanowiła figura kobiety – zawsze młodej dziewczyny – znana jest w architekturze pod nazwą kariatydy.

Partenon – model

            Akropol to naturalny płaskowyż, który wznosi się na wysokość powyżej 70 metrów w centrum Aten.  W starożytnej Grecji wzgórza w obrębie miast wykorzystywano na stworzenie w nich miejsc kultu religijnego. Akropol pokrywały świątynie. Budynki świętego wzgórza, które znamy dziś, powstały między 447 rokiem p.n.e. a  400 rokiem p.n.e.  Stanowiły część programu rozbudowy Aten zaplanowanego przez wodza ateńskiego Peryklesa, którego polityka od końca wojen Grecji z Persją, czyli od 479 roku p.n.e. odegrała zasadnicze znaczenie w rozwoju Aten.

Schemat porządków architektonicznych

            Plany świątyń greckich wywodziły się z tradycyjnych form domów mieszkalnych, z których najstarszy był achajski megaron. Był to dom założony na planie prostokąta o przedłużonych ścianach bocznych, tzw. antach, tworzących przy jednym z krótszych boków rodzaj przedsionka. Wzbogacenie planu megaronu kolumnami, najpierw parą, później zaś coraz większą ich liczbą, zaowocowało w VI wieku p.n.e. powstaniem typowych planów świątyń, powtarzanych i rozwijanych w późniejszych okresach. Przy ustawieniu dwóch kolumn między antami tworzył się plan templum in antis, świątyni z antami.

Strony

Grantodawcy

Logotyp programu Kultura Dostępna oraz Narodowego Centrum Kultury
Wschodzący Białystok - logotyp miasta Białystok
Żubr - logotyp Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego
Logotyp Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego